Erken doğum riski, gebeliğin 37. haftasından önce doğum olasılığını ifade eder ve hem anne hem de bebek sağlığı açısından ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu süreçte alınacak önlemler ve uygulanacak yaşam tarzı değişiklikleri, erken doğumun önlenmesinde büyük rol oynar. Peki erken doğum riski olanlar ne yapmalı? Bu yazımızda erken doğumu önlemek için dikkat edilmesi gereken tüm noktaları bilimsel ve kullanıcı odaklı bilgilerle detaylandırıyoruz.
Erken Doğum Riski Nedir?
Erken doğum riski, gebeliğin 37. haftasından önce doğum yapma ihtimalinin bulunduğu durumları ifade eder. Rahimdeki kasılmaların artması, servikal değişiklikler ve enfeksiyon gibi birçok faktör bu riski tetikleyebilir. Anne adayının bu süreci iyi tanıması ve belirtileri fark ederek zamanında tıbbi destek alması, erken doğumu önleyebilir.

Erken Doğum Riski Kimlerde Görülür?
Erken doğum riski, belirli sağlık koşulları, yaşam tarzı ve gebelik geçmişi olan kadınlarda daha sık görülebilir. Özellikle daha önce erken doğum yapmış olanlar, çoğul gebelik yaşayanlar ve rahim şekli anormal olanlar bu risk grubuna girer.
Daha Önce Erken Doğum Yapanlar
Geçmişinde 37. haftadan önce doğum yapmış olan kadınlar, sonraki gebeliklerinde de erken doğum riski taşır. Bu nedenle daha yakından takip edilmeleri gerekir.
Çoğul Gebelik Yaşayanlar
İkiz ya da üçüz gebeliklerde rahmin daha çabuk büyümesi ve gerilmesi, doğumun erken başlamasına neden olabilir. Bu durumlarda doktor kontrolü daha sık olmalıdır.
Rahim ve Serviks Problemleri Olanlar
Rahim şekil bozuklukları, kısa serviks veya rahim ağzı yetmezliği olan kadınlar erken doğum riski altında olabilir. Erken teşhisle bu sorunlara müdahale edilebilir.
Erken Doğum Belirtileri Nelerdir?
Erken doğum belirtileri her anne adayında farklılık gösterebilir ancak bazı belirtiler yaygındır. Kasık ağrısı, bel ağrısı, vajinal akıntı artışı ve düzenli kasılmalar en sık görülen bulgulardandır.
Kasık ve Bel Ağrısı
Sürekli ve dinlenmeyle geçmeyen bel ve kasık ağrıları, erken doğumun habercisi olabilir. Bu ağrılar hafife alınmamalı, mutlaka değerlendirilmelidir.
Vajinal Akıntıda Artış
Normalden fazla, sulu ya da kanlı akıntı erken doğum belirtisi olabilir. Renk ve kıvam değişiklikleri de önem taşır.
Düzenli Rahim Kasılmaları
Saatte dört veya daha fazla düzenli kasılma yaşanması erken doğum belirtisi olabilir. Bu kasılmalar ağrılı ya da ağrısız olabilir.
Erken Doğum Riski Nasıl Azaltılır?
Erken doğum riski tamamen ortadan kaldırılamasa da uygun önlemlerle risk azaltılabilir. Bu süreçte düzenli sağlık kontrolleri, sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve stresin yönetilmesi oldukça önemlidir.
Düzenli Doktor Kontrolü Şart
Gebelik süresince doktor takibinin düzenli yapılması, olası risklerin erken tespit edilmesini sağlar. Ultrason ve rahim ağzı uzunluğu ölçümleri kritik önemdedir.
Dinlenmeye Özen Gösterilmeli
Fiziksel aktiviteler sınırlanmalı ve mümkün olduğunca yatak istirahati yapılmalıdır. Bu sayede rahmin kasılması azaltılabilir.
Bol Sıvı Tüketilmeli
Dehidrasyon rahim kasılmalarını artırabilir. Günlük yeterli su tüketimi, hem annenin hem de bebeğin sağlığı için hayati önem taşır.
Erken Doğum Riski Tedavi Edilebilir mi?
Erken doğum riski fark edildiğinde çeşitli tıbbi müdahalelerle doğumun ertelenmesi sağlanabilir. Bunlar arasında ilaç tedavisi, progesteron takviyesi ve rahim ağzı dikişi bulunur.
Tokolitik İlaç Kullanımı
Rahim kasılmalarını azaltmaya yönelik kullanılan tokolitik ilaçlar, doğumun birkaç gün ertelenmesini sağlayabilir. Bu süre içinde bebek için gelişim destekleyici müdahaleler yapılabilir.
Progesteron Desteği
Özellikle serviks uzunluğu kısa olan anne adaylarında progesteron takviyesi ile erken doğum riski azaltılabilir. Enjeksiyon ya da vajinal tablet formunda uygulanabilir.
Servikal Dikiş Uygulaması
Rahim ağzı yetmezliği olan anne adaylarına, serviksi desteklemek amacıyla rahim ağzına dikiş atılabilir. Bu işlem genellikle gebeliğin 12–14. haftaları arasında yapılır.
Dikkat Edilmesi Gereken Günlük Alışkanlıklar
Günlük yaşamda yapılan bazı basit değişiklikler bile erken doğum riskinin azalmasına yardımcı olabilir. Beslenme, uyku düzeni ve stresten uzak durmak önemlidir.
Beslenmeye Dikkat Edilmeli
Lifli ve dengeli besinlerle beslenmek, hem annenin direncini artırır hem de bebeğin sağlıklı gelişimine katkıda bulunur.
Uyku Düzeni Sağlanmalı
Günde en az 7–8 saat kaliteli uyku alınması, vücudun toparlanması ve erken doğum riskinin azaltılması açısından önemlidir.
Stresten Uzak Durulmalı
Yüksek stres seviyeleri hormonları etkileyerek rahim kasılmalarına yol açabilir. Meditasyon, nefes egzersizi ve psikolojik destek alınması faydalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Erken Doğum Riski Olanlar Ne Yapmalı?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Erken doğum riski varsa kesin erken doğum olur mu?
Hayır, erken doğum riski tespit edilse de doğru tedavi ve önlemlerle gebelik tam süreye kadar devam ettirilebilir.
Erken doğum riski olanlar nelere dikkat etmeli?
Düzenli kontroller, bol sıvı tüketimi, stres yönetimi ve fiziksel eforu sınırlamak önemlidir.
Servikal dikiş ne zaman yapılır?
Genellikle 12–14. haftalarda yapılır, rahim ağzı yetmezliği tespit edilen gebelerde tercih edilir.
Progesteron her anne adayına uygulanır mı?
Hayır, sadece erken doğum riski taşıyan ve servikal uzunluğu kısa olan anne adaylarına doktor kararıyla verilir.
Dinlenmek erken doğum riskini azaltır mı?
Evet, özellikle kasılmalar varsa yatak istirahatiyle rahmin dinlenmesi sağlanarak doğum geciktirilebilir.
Tokolitik ilaçlar bebeğe zarar verir mi?
Tokolitik ilaçlar doktor kontrolünde verildiğinde genellikle güvenlidir ancak her durumda risk–fayda analizi yapılmalıdır.
Akıntı artışı erken doğum belirtisi midir?
Normalden farklı bir akıntı, renk veya kıvam değişikliği erken doğum belirtisi olabilir ve mutlaka değerlendirilmelidir.