Halka arz edilen şirketlerin yatırımcılar için ne derece uygun olduğu, özellikle katılım endeksine uygunluk gibi kriterlerle değerlendirilir. Hatsan Gemi İnşa Sanayi ve Ticaret A.Ş. son dönemde yatırımcıların dikkatini çeken halka arzlardan biri olarak öne çıkarken, katılım endeksi çerçevesinde bu şirketin uygunluk kriterlerini taşıyıp taşımadığı ise merak konusudur. Bu yazıda, katılım endeksinin ne olduğu, kriterlerinin neleri kapsadığı ve Hatsan’ın bu kriterler çerçevesinde değerlendirilmesi konusunu ele alıyoruz.
Hatsan halka arz katılım endeksine uygun mu?
Katılım endeksi, faizsiz finans esaslarına dayalı yatırım yapmak isteyenler için belirlenen bir ölçüttür ve şirketlerin belirli finansal ve sektörel kriterleri karşılamasını gerektirir. Hatsan Gemi İnşa’nın katılım endeksine uygunluğu; faaliyet alanı, finansal yapısı ve gelir kaynakları açısından detaylıca değerlendirilmelidir.
Katılım endeksi nedir?
Katılım endeksi, İslami finans prensiplerine uygun şirketlerin yer aldığı bir borsa endeksidir. Bu endekse dahil olabilmek için şirketin gelirlerinin faiz, kumar, alkol, domuz ürünleri ya da benzeri helal olmayan kaynaklardan elde edilmemesi gerekir ve aynı zamanda belirli mali oranların da sınır değerleri aşmaması beklenir.

Hatsan’ın faaliyet alanı endeks kriterlerine uygun mu?
Hatsan Gemi İnşa’nın ana faaliyet konusu gemi inşası, onarımı ve bakımıdır. Bu alan, katılım endeksi açısından doğrudan uygun sayılabilecek bir sektörde yer alır çünkü İslami finans prensiplerine aykırı bir gelir kalemi bulunmamaktadır. Şirketin savunma sanayiiyle dolaylı ilişkisi olabilir ancak bu faaliyetler doğrudan silah üretimi ya da haram sayılan sektörlerle sınırlı olmadığı sürece uygunluk açısından sorun oluşturmaz.
Finansal oranlar açısından değerlendirme nasıl yapılmalı?
Katılım endeksine girebilmek için şirketin finansal yapısı da önemlidir. Özellikle toplam varlıkların %5’inden fazlasının faiz gelirlerinden oluşmaması ve yine varlıkların %30’undan fazlasının faizli borçlarla finanse edilmemesi gibi oranlar dikkate alınır. Hatsan’ın bu kriterlere uygunluğu, halka arz izahnamesindeki finansal veriler üzerinden analiz edilebilir ve bu oranların sınırların altında olduğu görülürse endekse uyum sağladığı söylenebilir.
İzahname verileri katılım uyumluluğunu nasıl gösterir?
Şirketin yayınladığı izahname, mali yapısının şeffaf bir şekilde incelenmesini sağlar. Bu belgede yer alan kısa ve uzun vadeli borçlar, faiz gelirleri, iştirak yapısı ve nakit pozisyonları gibi veriler, katılım endeksi kriterlerine göre değerlendirilebilir. Eğer şirketin faizli borçları düşük seviyedeyse ve faiz gelirleri yok denecek kadar azsa, bu durumda uyumluluk sağlanabilir.
Hatsan geçmişte katılım endeksine dahil edildi mi?
Şirketin halka arz öncesinde katılım endeksine dâhil edilmesi söz konusu olmasa da, halka arz sonrası Borsa İstanbul’un Katılım Endeksi Danışma Kurulu tarafından yapılan değerlendirme ile endekse uygunluk kararı verilebilir. Bu kararlar düzenli olarak güncellenir ve şirketin mali yapısı değiştikçe uygunluk durumu da revize edilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hatsan’ın katılım endeksi uyumluluğu ile ilgili sıkça sorulan sorular yatırımcılar tarafından yoğun şekilde araştırılmaktadır. Bu bölümde, konuyla ilgili en çok merak edilen sorulara açıklayıcı ve sade yanıtlar verilecektir.
Katılım endeksine uygun şirketler nasıl belirlenir?
Bu şirketler, İslami finans ilkelerine göre belirli oran ve sektörel kriterleri sağlayan firmalardır. Gelir kaynaklarının helal olması, faizli borç oranlarının düşük tutulması ve faaliyet alanlarının caiz sayılan sektörlerde olması şarttır.

Hatsan faiz geliri elde ediyor mu?
İzahname verilerine göre şirketin faiz geliri yok denecek kadar azdır ya da belirlenen sınırın altında kalmaktadır. Bu nedenle faiz geliri açısından katılım endeksine uyumlu olduğu düşünülebilir ancak kesin bilgi için izahname dikkatle incelenmelidir.
Hatsan’ın borçluluk oranı katılım kriterlerine uygun mu?
Şirketin kısa ve uzun vadeli borç oranları, toplam aktiflerinin %30’unun altında kaldığı sürece katılım endeksine uygun sayılır. Bu oran izahname belgeleri ile karşılaştırılarak doğrulanabilir.
Halka arz edilen her şirket katılım endeksine girebilir mi?
Hayır. Şirketin sektörü, gelir yapısı ve finansal oranları bu konuda belirleyicidir. Katılım endeksi yalnızca uygunluk sağlayan şirketleri kapsar, bu nedenle her halka arz şirket otomatik olarak dahil edilmez.
Katılım endeksinde yer almak yatırımcıya ne sağlar?
Bu endekste yer alan şirketler, özellikle faizsiz yatırım yapmak isteyen bireyler için güvenilir ve etik kriterlere uygun şirketler olarak değerlendirilir. Bu da hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar açısından önemli bir tercih sebebidir.
Hatsan savunma sanayiiyle ilgileniyor mu?
Hatsan Gemi İnşa, zaman zaman askeri projelerde yer alabilir ancak doğrudan silah üretimi gibi helal olmayan sektörlerde faaliyet göstermemektedir. Bu durum, katılım endeksi açısından faaliyet alanı kriterine uygunluk sağlayabilir.
Şirket halka arz sonrası katılım endeksine alınır mı?
Bu durum tamamen Borsa İstanbul’un değerlendirmesine bağlıdır. Eğer şirket kriterleri sağlıyorsa, ilerleyen dönemlerde katılım endeksine dâhil edilmesi mümkündür.
Katılım endeksine uygunluk sürekli midir?
Hayır. Şirketin finansal ve sektörel yapısı değiştiğinde, endekse uygunluk yeniden değerlendirilir. Uygunluk kaybedildiğinde şirket endeksten çıkarılabilir.