Patek hisse senedi yatırımcılar arasında son dönemde sıkça konuşulan ve ilgi gören şirketlerden biridir. Bu yazıda Patek’in katılım endeksine uygunluğu mercek altına alınmakta, yatırım kararlarında kritik öneme sahip olan helal yatırım ilkeleri doğrultusunda değerlendirilmektedir.
Patek Katılım Endeksinde Yer Alıyor mu?
Katılım endeksine dahil olabilmek için şirketlerin faizli borç, faiz geliri, alkollü içecek, kumar, domuz ürünleri ve benzeri İslami hassasiyet taşıyan faaliyetlerden uzak durması gerekir. Patek, Borsa İstanbul’da işlem gören şirketler arasında yer almakla birlikte 2025 itibarıyla BIST Katılım 50 Endeksi gibi temel katılım endekslerinde listelenmemektedir. Bunun başlıca nedeni, şirketin finansal yapısında faizli borç kullanım oranının belirli sınırların üzerinde seyretmesidir. Ayrıca gelir kaynakları içerisinde İslami yatırım prensiplerine aykırı görülebilecek bazı kalemlerin bulunması da bu uygunluğu engelleyebilmektedir.
Patek Katılım Endeksine Neden Uygun Değil?
Katılım endeksine girebilmek için sadece faaliyet alanı değil, aynı zamanda finansal oranlar da dikkate alınır.
Faiz Gelirleri ve Giderleri
Patek’in finansal tablolarında faiz gelirleri ve faizle ilgili finansman giderlerinin önemli bir yer tuttuğu görülmektedir. Katılım endeksi kriterlerine göre faizli gelirlerin toplam gelir içindeki oranı %5’i aşmamalıdır. Patek’in bu sınırın üzerinde yer alması nedeniyle uygunluk sağlamadığı görülmektedir.
Faaliyet Alanı ve Şüpheli Gelirler
Şirketin ana faaliyet konusu İslami prensiplere doğrudan aykırı olmasa da, bazı iştirak ve bağlı ortaklıklarının kazanç yapısı net olarak şeffaf olmadığı için şüpheli gelirler söz konusudur. Bu da katılım endeksinden dışlanma sebeplerinden biridir.
Borçluluk Oranı
Katılım endeksine girmek isteyen bir şirketin faizli borçlarının, toplam piyasa değerine veya aktif büyüklüğüne oranının %30’u geçmemesi gereklidir. Patek bu oranın üzerinde kaldığı için helal yatırım kriterlerini karşılamamaktadır.
Katılım Endeksi Kriterleri Nelerdir?
Katılım endeksleri, yatırımcılara İslami ilkelere uygun şirketleri filtreleyerek sunar.
Helal Faaliyet Alanı
İslami prensiplere uygun sektörlerde faaliyet göstermeyen, yani alkol, kumar, domuz ürünleri, faizli finans gibi alanlara doğrudan ya da dolaylı bulaşmış firmalar katılım endeksine dahil edilmez.
Finansal Uygunluk
- Faizli borç/Toplam varlık ≤ %30
- Faizli gelir/Toplam gelir ≤ %5
- Şüpheli gelir oranı ≤ %5
Bu kriterler yılda dört kez kontrol edilmekte ve endeks içeriği buna göre güncellenmektedir.
Helal Yatırım Yapmak İsteyenler Patek’e Yatırım Yapabilir mi?
Patek, güncel yapısıyla helal yatırım kriterlerini tam olarak karşılamadığı için, katılım endeksine duyarlı yatırımcıların temkinli yaklaşması önerilir. Şirketin dönemsel olarak finansal ve faaliyet yapısında değişiklikler olması halinde uygunluk yeniden değerlendirilebilir ancak 2025 itibarıyla net olarak helal yatırım kapsamına alınabilecek bir şirket değildir.
Katılım Endeksine Uygun Alternatif Şirketler
Katılım endeksine uygun şirketler yatırımcılara hem etik hem de finansal güvence sağlar.
2025 Yılı İçin Uygun Bazı Şirketler
| Şirket Adı | Faaliyet Alanı | Katılım Endeksi Dahil mi? |
|---|---|---|
| ASELSAN | Savunma Sanayi | Evet |
| Türk Telekom | Telekomünikasyon | Evet |
| BİM | Perakende | Evet |
| Şok Marketler | Perakende | Evet |
| TAV Havalimanları | Hizmet | Hayır (borç oranı yüksek) |
Bu tabloda görüldüğü üzere, Borsa İstanbul’da işlem gören bazı şirketler düzenli olarak katılım endeksinde yer almakta ve helal yatırımcılar için uygun görülmektedir.
Patek Hissesi Ne Zaman Uygun Olabilir?
Patek’in katılım endeksine dahil edilebilmesi için hem mali yapısında hem de gelir kalemlerinde birtakım değişiklikler yapması gerekir. Şirket, faizli borçlarını azaltır ve gelir yapısını faiz dışı kalemlere yönlendirirse, ilerleyen yıllarda uygunluk sağlayabilir. Bu nedenle katılım hassasiyeti olan yatırımcıların Patek gibi şirketleri periyodik olarak kontrol etmesi önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda konuyla ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Patek helal mi?
Patek’in finansal yapısı ve gelir kalemleri incelendiğinde katılım endeksi kriterlerini karşılamadığı görülmektedir, bu nedenle helal yatırım kapsamında değerlendirilmemektedir.
Patek katılım endeksine ne zaman dahil olabilir?
Patek faizli borç oranını ve faiz gelirlerini düşürür, faaliyetlerini daha şeffaf hale getirirse katılım endeksine girebilir ancak bu süreç şirketin politikalarına bağlıdır.
Katılım endeksine uygun hisse senetleri nereden öğrenilir?
Borsa İstanbul resmi web sitesinde yayınlanan endeks listeleri ve katılım finans danışmanlık şirketlerinin yayınladığı listeler üzerinden öğrenilebilir.
Katılım endeksi nedir?
Katılım endeksi, faizden uzak duran, İslami prensiplere uygun çalışan şirketlerin oluşturduğu borsa endeksidir; bu endekse dahil olmak için hem faaliyet hem finansal uygunluk gerekir.
Faizli borç oranı kaç olursa katılım endeksine girilebilir?
Şirketin faizli borçlarının, aktif toplamına veya piyasa değerine oranı %30’u geçmemelidir.
Patek hissesi helal yatırım fonlarında yer alıyor mu?
Hayır, Patek 2025 itibarıyla katılım esaslı fonların yatırım yaptığı şirketler arasında bulunmamaktadır.
Katılım endeksine uygun şirketler yıllık ne zaman açıklanır?
Genellikle yılda dört kez, üçer aylık dönemlerle birlikte yani ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında güncel endeks listeleri yayınlanmaktadır.
