Trafik kazalarının kaçınılmaz sonuçlar doğurabildiği günümüz koşullarında araç sahipleri için en önemli güvencelerden biri zorunlu mali sorumluluk sigortasıdır. Bu sigorta türü, olası bir kaza sonucunda üçüncü kişilere verilen zararların teminat altına alınmasını sağlar. Bu yazıda zorunlu mali sorumluluk sigortasının genel şartlarını, kapsamını, teminatlarını ve uygulamadaki önemini detaylı şekilde ele alıyoruz.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Nedir?
Zorunlu mali sorumluluk sigortası, halk arasında trafik sigortası olarak da bilinir ve karayollarında seyreden motorlu araç sahiplerinin yaptırması zorunlu olan bir sigorta türüdür. Bu sigorta sayesinde, kazaya karışan sürücünün karşı tarafa verdiği maddi veya bedensel zararlar poliçede belirtilen limitler dahilinde sigorta şirketi tarafından karşılanır. Her araç sahibi bu sigortayı yaptırmakla yükümlüdür.
Sigorta Kapsamında Yer Alan Teminatlar
Zorunlu mali sorumluluk sigortası, çeşitli teminatlar içererek araç sahiplerinin yasal sorumluluklarını yerine getirmesine yardımcı olur.
Maddi Zarar Teminatı
Bu teminat, sigortalı aracın karıştığı bir kazada karşı tarafın mal varlığına verdiği zararları kapsar.
Bedensel Zarar Teminatı
Kazada üçüncü kişilerin yaralanması ya da hayatını kaybetmesi durumunda oluşan tıbbi giderler ve tazminatlar bu kapsamda karşılanır.
Sürekli Sakatlık Teminatı
Kazaya bağlı olarak üçüncü şahısta kalıcı bir sakatlık meydana gelirse, sigorta poliçesi kapsamında sürekli sakatlık teminatı devreye girer.
Genel Şartlar ve Uygulama Esasları
Zorunlu mali sorumluluk sigortasında genel şartlar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir ve tüm sigorta şirketleri bu şartlara uymak zorundadır. Sigorta başlangıç tarihi ile bitiş tarihi arasında oluşabilecek kazalarda, sigortalının kusurlu olması şartıyla karşı tarafın zararları poliçede belirtilen teminat limitleri oranında ödenir. Sigorta poliçesi, yalnızca karşı tarafa verilen zararları karşılar, sigortalının kendi aracındaki hasarları bu kapsamda değerlendirilmez.
Teminat Dışı Kalan Haller
Her sigorta türünde olduğu gibi zorunlu mali sorumluluk sigortasında da bazı istisnalar söz konusudur.
Kasten Verilen Zararlar
Sürücünün kasti hareketi sonucu meydana gelen kazalar sigorta kapsamında değerlendirilmez.
Yetkisiz Kullanım
Aracın sigortalı dışında bir kişi tarafından ruhsatsız şekilde kullanılması durumunda oluşan hasarlar sigorta kapsamı dışında kalır.
Alkol ve Uyuşturucu Etkisi
Sürücünün alkol veya uyuşturucu etkisi altında kaza yapması durumunda sigorta şirketi ödeme yapmaz.
Sigorta Poliçesi Düzenlenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Poliçe hazırlanırken aracın ruhsat bilgileri doğru şekilde girilmeli ve sürücünün geçmiş hasar durumu dikkatle incelenmelidir. Yanlış veya eksik beyanlar, poliçenin geçersiz sayılmasına yol açabilir. Ayrıca, poliçe süresi dolmadan yenilenmeli ve kesinti yaşanmaması sağlanmalıdır.
Prim Hesaplama Nasıl Yapılır?
Sigorta primi hesaplanırken araç tipi, kullanım şekli, aracın yaşı ve kayıtlı olduğu il gibi kriterler göz önünde bulundurulur. Ayrıca, hasarsızlık indirimi gibi uygulamalar sayesinde bazı kullanıcılar daha düşük prim ödeyebilirler.
Hasarsızlık İndirimi
Sigortalı, belirli süre boyunca kaza yapmazsa prim oranında indirim uygulanır.
İl Bazında Fiyat Değişkenliği
Nüfus yoğunluğu ve trafik kazası oranı yüksek olan illerde prim tutarları diğer illere göre daha yüksek olabilir.
Güncel Zorunlu Trafik Sigortası Teminat Limitleri
Aşağıdaki tabloda 2025 yılı itibarıyla geçerli olan teminat limitleri yer almaktadır. Bu veriler yıldan yıla güncellenmekte olup sigorta poliçesi düzenlenmeden önce kontrol edilmelidir.
| Teminat Türü | Kişi Başına Limit (₺) | Kaza Başına Limit (₺) |
|---|---|---|
| Maddi Zararlar | 100.000 | 200.000 |
| Bedensel Zararlar | 500.000 | 1.000.000 |
| Sürekli Sakatlık | 500.000 | 1.000.000 |
Trafik Sigortasının Yaptırılmaması Durumunda Ne Olur?
Trafik sigortası yapılmayan araçlar tespit edildiğinde cezai işlem uygulanır. Araç trafikten men edilir ve para cezası kesilir. Ayrıca, sigortasız bir araçla kazaya karışılması durumunda, tüm zararlar sürücüden tahsil edilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Zorunlu trafik sigortası kaza yapan aracı da kapsar mı?
Hayır, zorunlu trafik sigortası yalnızca karşı tarafın zararlarını karşılar. Sigortalı aracın kendi hasarlarını karşılamaz, bunun için kasko sigortası yaptırılması gerekir.
Poliçede belirtilen teminat limiti ne anlama gelir?
Teminat limiti, bir kaza durumunda sigorta şirketinin ödeyebileceği azami tutarı ifade eder. Bu limit aşılırsa, aşan kısım araç sahibinden talep edilir.
Trafik sigortası olmadan trafiğe çıkmanın cezası nedir?
Sigortasız araçlar trafikten men edilir ve para cezası uygulanır. Ayrıca bu araçların karıştığı kazalarda tüm sorumluluk sürücüye aittir.
Zorunlu trafik sigortası her yıl yenilenmeli mi?
Evet, trafik sigortası poliçesi bir yıllık düzenlenir ve her yıl yenilenmelidir. Süresi dolan poliçeler geçersiz olur.
Alkol etkisindeyken yapılan kazalar sigorta kapsamında mıdır?
Hayır, sürücünün alkol ya da uyuşturucu etkisinde olduğu tespit edilirse sigorta şirketi ödeme yapmaz.
Hasarsızlık indirimi nasıl kazanılır?
Hasarsızlık indirimi, belirli bir süre boyunca trafik kazasına karışmayan sürücülere uygulanır ve sigorta priminde indirim sağlar.
Sigorta şirketi ödeme yapmazsa ne yapılmalı?
Sigorta şirketi poliçeye aykırı şekilde ödeme yapmazsa Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulabilir.
Zorunlu trafik sigortası ile kasko arasındaki fark nedir?
Zorunlu trafik sigortası karşı tarafın zararlarını karşılarken, kasko sigortası sigortalı aracın kendi hasarlarını da karşılar.
